Υπερχρεωμένα νοικοκυριά: Νέα ευκαιρία για διαγραφή οφειλών στην εφορία

Μετά την παρέλευση τριετίας της ρύθμισης που θα συμπληρώσει ο δανειολήπτης απαλλάσσεται από τον υπόλοιπο των οφειλών του, αν έχει τηρήσει με συνέπεια την ορισθείσα από το δικαστήριο ρύθμιση προς όλους τους πιστωτές - Οι προϋποθέσεις - Πότε χάνεται η απαλλαγή και ενεργοποιούνται οι διαδικασίες για τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ 14.12.22 07:45

Σίσσυ Σταυροπιερράκου

Διευκρινίσεις για τις προϋποθέσεις που οδηγούν στην απαλλαγή των οφειλετών του νόμου Κατσέλη που έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους, από το υπόλοιπο των οφειλών τους προς την εφορία δίνει με εγκύκλιο της η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Oπως προβλέπει η νομοθεσία, μετά την παρέλευση τριετίας της ρύθμισης που θα συμπληρώσει ο δανειολήπτης – οφειλέτης απαλλάσσεται από τον υπόλοιπο των οφειλών του, αν έχει τηρήσει με συνέπεια την ορισθείσα από το δικαστήριο ρύθμιση προς όλους τους πιστωτές – τράπεζες.

Ποιες οφειλές υπόκεινται σε απαλλαγή

Με την εγκύκλιο Πιτσιλή, αναφέρονται οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή του οφειλέτη από το υπόλοιπο αλλά και οι περιπτώσεις στις οποίες χάνεται η απαλλαγή και ενεργοποιούνται οι διαδικασίες για τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας.
►Διαβάστε και: ΑΑΔΕ: Τρέχει να μαζέψει φόρους και πρόστιμα πριν την παραγραφή τους - Βροχή από ραβασάκια
Σε απαλλαγή υπόκεινται οφειλές που είναι βεβαιωμένες στην Φορολογική Διοίκηση, προς το Δημόσιο ή υπέρ τρίτων, ατομικές (δηλαδή βεβαιωμένες στον Α.Φ.Μ. του οφειλέτη ή σε Α.Φ.Μ. τρίτου, για τις οποίες όμως ο οφειλέτης έχει αποκλειστική ευθύνη, όπως οφειλές από κληρονομική διαδοχή) ή από συνυπευθυνότητα (δηλαδή βεβαιωμένες στον Α.Φ.Μ. τρίτου προσώπου, για την καταβολή των οποίων ο οφειλέτης ευθύνεται εις ολόκληρον με το πρόσωπο αυτό), υπό την προϋπόθεση ότι ρυθμίζονται από τη δικαστική απόφαση του νόμου Κατσέλη. 
Αντίθετα, ο οφειλέτης δεν απαλλάσσεται από βεβαιωμένες οφειλές:

• που ενώ είχαν συμπεριληφθεί στην αίτηση περί υπαγωγής τους στον νόμο Κατσέλη εξαιρέθηκαν δυνάμει της δικαστικής απόφασης από τη διαδικασία συλλογικής διευθέτησης οφειλών και συνεπώς δεν ρυθμίζονται από αυτήν, και
  
• που δεν συμπεριλήφθηκαν από τον οφειλέτη στην αίτησή του ούτε εντάχθηκαν στη διαδικασία από το δικαστήριο.
  

Σε κάθε περίπτωση, η απαλλαγή από το υπόλοιπο οφειλών επέρχεται μόνο υπέρ του αιτούντος οφειλέτη που υπήχθη στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη και δεν έχει καμία επίπτωση στην ευθύνη τυχόν τρίτων προσώπων που ευθύνονται αλληλεγγύως με αυτόν έναντι του Δημοσίου (π.χ. συνυπόχρεοι, εγγυητές). Η ευθύνη των προσώπων αυτών εξακολουθεί να υφίσταται.
►Διαβάστε και: Προϋπολογισμός: Το στοίχημα της ανάπτυξης του 2023 και τα νέα μέτρα στήριξης για τα νοικοκυριά

Προϋποθέσεις απαλλαγής 

Για να απαλλαγούν από κάθε υπόλοιπο οφειλής οι οφειλέτες που έχουν εντάξει τις οφειλές τους στη ρύθμιση του νόμου Κατσέλη πρέπει να ισχύουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Να έχει περιληφθεί η απαίτηση του Δημοσίου ως πιστωτή στο σχέδιο διευθέτησης οφειλών που περιλαμβάνεται στην αίτηση του οφειλέτη ενώπιον του αρμοδίου Ειρηνοδικείου και να μην έχει εξαιρεθεί από το δικαστήριο. Το δικαστήριο έχει κατά νόμο τη δυνατότητα να εντάξει στη δικαστική ρύθμιση ακόμα και οφειλές που δεν είχαν περιληφθεί στην αίτηση
   
2. Να έχει επιδοθεί η αίτηση του οφειλέτη περί υπαγωγής των οφειλών του στον ν. 3869/2010 στον δικαιούχο - πιστωτή της απαίτησης (Δημόσιο), καθώς διαφορετικά ο τελευταίος δεν θα έχει καταστεί διάδικος και δεν θα δεσμεύεται από την απόφαση που θα εκδοθεί, εκτός εάν ο πιστωτής ασκήσει κύρια παρέμβαση στην ανοιγείσα δίκη, οπότε σε αυτήν την περίπτωση καθίσταται διάδικος και δεσμεύεται από τη δικαστική απόφαση που εκδίδεται.
   
3. Να έχει συμμορφωθεί ο οφειλέτης στη ρύθμιση των οφειλών του, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση και το νόμο, στις οριζόμενες καταβολές εντός της τριετίας, προς όλους τους πιστωτές, στις οποίες συνυπολογίζονται οι καταβολές από την κατάθεση της αίτησης έως την έκδοση της οριστικής απόφασης. Επομένως, δεν αρκεί μόνη η συμμόρφωση του οφειλέτη προς την κανονική εκτέλεση των υποχρεώσεών του έναντι ενός μόνου πιστωτή (ως είναι το Ελληνικό Δημόσιο), αλλά απαιτείται η συμμόρφωσή του έναντι του συνόλου των πιστωτών, των οποίων οι απαιτήσεις καταλαμβάνονται από τη δικαστική ρύθμιση. ►Διαβάστε και: Ταμείο Ανάκαμψης: Αρχές του 2023 το αίτημα για την Γ' δόση των 1,72 δισ. - Τα προαπαιτούμενα
   

Προϋποθέσεις διαγραφής οφειλών

 Για να επέλθει η διαγραφή των οφειλών στις οποίες εκτείνεται η απαλλαγή πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Να έχει καταστεί αμετάκλητη η δικαστική απόφαση με την οποία ρυθμίστηκαν οι οφειλές σύμφωνα με το ν. 3869/2010
  
• Να έχει παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για την άσκηση αίτησης έκπτωσης, δηλαδή να έχουν παρέλθει 2 έτη από την επέλευση της απαλλαγής, χωρίς να έχει ασκηθεί από πιστωτή αίτηση έκπτωσης ή, σε περίπτωση που έχει ασκηθεί αίτηση έκπτωσης, να έχει εκδοθεί αμετάκλητη απορριπτική απόφαση επί αυτής.
  
• Να μην υφίστανται άλλοι οφειλέτες / ευθυνόμενα πρόσωπα πέραν του απαλλασσόμενου οφειλέτη για τις οφειλές που υπόκεινται σε απαλλαγή.
  
• Εφόσον με τη δικαστική απόφαση εξαιρείται από την εκποίηση η κύρια κατοικία του οφειλέτη,  , να έχει ολοκληρωθεί η αποπληρωμή των δόσεων που ορίζονται σε αυτή.
  
• Ο οφειλέτης που έτυχε απαλλαγής από το υπόλοιπο των οφειλών βρίσκεται αντιμέτωπος με την καταγγελία της ρύθμισης από τον πιστωτή και την ενεργοποίηση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος της κύριας κατοικίας του, αν καθυστερήσει τέσσερις τουλάχιστον μηνιαίες δόσεις.
  

Πότε χάνεται η απαλλαγή

Η απαλλαγή του οφειλέτη ανατρέπεται, εάν γίνει δεκτή από το Δικαστήριο αίτηση έκπτωσης, η οποία μπορεί να ασκηθεί από πιστωτή εντός δύο ετών από την επέλευση της απαλλαγής.
Η αίτηση έκπτωσης υποβάλλεται από οποιονδήποτε πιστωτή,   σε περίπτωση που ο οφειλέτης από δόλο ή βαριά αμέλεια:

1. έχει παραβεί το καθήκον ειλικρινούς δήλωσης για τα περιουσιακά του στοιχεία και τα εισοδήματά του ή
   
2. παραλείψει να συμπεριλάβει στην κατάσταση πιστωτών, που περιέχεται στην αίτησή του, κάποιους πιστωτές του.
   

.Σε περίπτωση αποδοχής από το Δικαστήριο της αίτησης έκπτωσης, η απαλλαγή ανατρέπεται έναντι όλων των πιστωτών και όχι μόνο έναντι του αιτούντος πιστωτή, οπότε οι απαιτήσεις των πιστωτών (από τις οποίες είχε απαλλαγεί ο οφειλέτης) επανέρχονται στο ύψος στο οποίο θα βρίσκονταν αν δεν είχε υποβληθεί η αίτηση   Για τον προσδιορισμό του ύψους των απαιτήσεων αφαιρούνται τα ποσά που έχουν καταβληθεί από τον οφειλέτη.