Συλλογική μνήμη και νέοι αγώνες

Συλλογική μνήμη και νέοι αγώνες
17 Νοεμβρίου 2022 | 05:00
Χατζησωκράτης Δημήτρης  
   

Η εξέγερση του Νοέμβρη '73 αποτέλεσε την κορυφαία πράξη αντίστασης ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών του μαζικού αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, η οποία και προκάλεσε τη συμμετοχή και άλλων στρωμάτων του ελληνικού λαού, νέων κυρίως.Ο ηρωισμός των εξεγερμένων, η κτηνώδης επέμβαση και η ωμή βία των στρατοκρατών, τα θύματα, οι νεκροί συνετέλεσαν ώστε το ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ, από εκείνες τις στιγμές, να καταλάβει στη συνείδηση του δημοκρατικού λαού την κορυφαία θέση μεταξύ όλων των αντιστασιακών ενεργειών ενάντια στην απριλιανή δικτατορία.
Το ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ όμως δεν θα ήταν αυτό στο οποίο εξελίχθηκε τότε και που σήμερα γνωρίζουμε αν δεν μετεξελισσόταν τη δεύτερη ημέρα της κατάληψης. Αν οι φοιτητές που ανήκαν στις αντιστασιακές οργανώσεις της Αριστεράς, στον Ρήγα Φεραίο και την Αντι-ΕΦΕΕ, πλειοψηφούντες στη Συντονιστική Επιτροπή, δεν κατάφερναν να αντιστρέψουν τον χαρακτήρα που ωθούνταν να πάρει η κατάληψη από τα συνθήματα των υπεραριστερών και των αναρχικών και να συμπυκνώσουν τους στόχους της εξέγερσης στα δύο καίρια αιτήματα ευρύτερης κατανόησης και αποδοχής: πτώση της δικτατορίας, απεξάρτηση της χώρας.
Αυτή ακριβώς η συμπύκνωση ήταν εκείνη που μετέτρεψε, με την καθοριστική συνεισφορά του ραδιοσταθμού, τη φοιτητική έκρηξη σε παλλαϊκού χαρακτήρα ξέσπασμα ενάντια στη δικτατορία.
Ο συγκλονισμός ολόκληρης της Ελλάδας και της διεθνούς κοινής γνώμης ήταν βαθύτατος. Την απέχθεια και το μίσος του ελληνικού λαού απέναντι σ' αυτούς που και με τα τανκς σκόρπισαν τον θάνατο στα παιδιά του τίποτε πλέον δεν επρόκειτο να τα εκτονώσει.
Το ηθικό κέρδος ήταν μέγα.
Κάθε χρόνο οι γιορτασμοί για το ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ μάς υποχρεώνουν σε έναν αναστοχασμό. Εξω και πέρα από τις προσπάθειες αναθεωρητισμού της Ιστορίας, που εσχάτως πληθαίνουν σε συντηρητικούς -όχι πλέον περιθωριακούς - θυλάκους.
Το ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ δεν ανήκει στους δημιουργούς του. Δικές τους οι ανεξίτηλες μνήμες από τα συγκλονιστικά βιώματα και τις μοναδικές στιγμές της εξέγερσης, δικό τους και το ξεπέρασμα των ορίων τους μέσα στη συλλογική τους λειτουργία.
Το ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ πρέπει να ανήκει στη σημερινή νέα γενιά, που με τα δικά της οράματα και συνθήματα προσδίδει το δικό της περιεχόμενο στους αγώνες της. Ωσότου και αυτή παραδώσει τη σκυτάλη στην επόμενη...
 
Τα συνθήματα «Κάτω η Χούντα», «Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία, Εθνική Ανεξαρτησία», «Εξω οι Αμερικάνοι» συμπύκνωσαν και εξέφρασαν τη συγκεκριμένη στιγμή το πολιτικό περιεχόμενο του αγώνα. Σήμερα, αύριο, αυτά τα συνθήματα μπορεί να πάρουν νέο περιεχόμενο και να εκφράσουν έναν νέο συλλογικό αγώνα, όπου και τα μέσα και οι μορφές του θα αντιστοιχούν στις νέες συνθήκες.
Αυτό όμως που αποτέλεσε σταθερή και διαχρονική κατάκτηση της δικής μας γενιάς, των εκατοντάδων επωνύμων και κυρίως των χιλιάδων με την άγνωστη στον ευρύτερο κόσμο επωνυμία τους, αυτό που θεωρώ ότι έχουμε να κληροδοτήσουμε στους επερχόμενους είναι τα στοιχεία που βιώσαμε μέσα στον αντιδικτατορικό αγώνα. Τα στοιχεία που συγκροτούν μια προσωπικότητα ενός νέου ενεργού δημοκρατικού πολίτη: η βαθιά εκτίμηση της συλλογικής δράσης, o σεβασμός της αυτονομίας ενός μαζικού χώρου, η αναγνώριση της αναγκαιότητας της αποτελεσματικότητας, η αίσθηση της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης, η ευφορία της ανιδιοτέλειας στην προσφορά.
O Δ. Χατζησωκράτης ήταν μέλος της 5μελούς Γραμματείας της Συντονιστικής Επιτροπής Κατάληψης του Πολυτεχνείου