Σαν σήμερα: Δημοψήφισμα στη Γερμανία (19-8-1934)
19/8/2024, 15:37
Γερμανία, Ιανουάριος του 1933: Η δημοκρατία της Βαϊμάρης, το πολίτευμα που επικράτησε στη χώρα μετά από την ήττα στον Α’ Π.Π. και την κατάργηση της μοναρχίας του Κάιζερ (Αυτοκράτορα) Γουλιέλμου Β’ πνέει τα λοίσθια. Η διεθνής οικονομική κρίση που είχε αφετηρία το περιβόητο «κραχ» του Χρηματιστηρίου των Η.Π.Α. (1929) έχει απλώσει για τα καλά πλέον τα δίχτυα της στη γηραιά ήπειρο. Στην ηττημένη Γερμανία σοβεί η ανεργία και η αγανάκτηση για τις δυσβάστακτες πολεμικές αποζημιώσεις, οι οποίες καταλογίστηκαν σε βάρος της από τη συμφωνία των Βερσαλλιών. Μετά από αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις κατά το προηγούμενο έτος, δεν έχει καταστεί δυνατόν να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα (Ναζί), εκμεταλλεύθηκε στο έπακρο τις δυσμενείς συνθήκες και με έναν συνδυασμό προπαγάνδας και βίας, διεκδικεί την εξουσία από τους δύο βασικούς του αντιπάλους, τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Κομμουνιστές. Συγκρούσεις μαίνονται, σχεδόν καθημερινά στους δρόμους. Παρόλη, πάντως, την τρομοκράτηση από τα ανελέητα «τάγματα εφόδου», οι ναζί αδυνατούν να φτάσουν στο εκλογικό ποσοστό που θα τους χάριζε την αυτοδυναμία.
Η ευκαιρία του Χίτλερ!
Αρχηγός του Γερμανικού Κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο γηραιός στρατάρχης Πάουλ Χίντεμπουργκ, ένας ήρωας του προηγούμενου πολέμου. Ο τελευταίος, αναγνωρίζοντας ότι η παράταση της ακυβερνησίας θα επέφερε επιπλέον αναταραχή, πείθεται από τον πρώην πρωθυπουργό Φραντς Φον Πάπεν, να εγκρίνει μία συνεργασία όλων των συντηρητικών δυνάμεων, διορίζοντας στη θέση του Καγκελάριου (δεύτερου τη τάξει ισχυρού άνδρα της χώρας) το φιλόδοξο και δημοφιλή στις λαϊκές μάζες, Αδόλφο Χίτλερ. Πρόκειται φυσικά για τον άσημο πρώην λοχία, που τραυματίστηκε σοβαρά στις μάχες των χαρακωμάτων του «Μεγάλου Πολέμου» (1914-1918) και του οποίου η ψυχοσύνθεση κινείται μεταξύ μισαλλοδοξίας και μεγαλομανίας! Παρά την αποτυχία του να καταλάβει βίαια την εξουσία δέκα χρόνια πριν (με το λεγόμενο «πραξικόπημα της μπυραρίας» του 1923) ο Χίτλερ, σταδιακά, έχει αναδειχτεί σε έναν δραστήριο καιροσκόπο-δημαγωγό που η ρητορική του δεινότητα «μαγνητίζει» τα απογοητευμένα από την ανέχεια, πλήθη. Η άνοδος του Χίτλερ έχει υποδειχθεί, παράλληλα, από τους περισσότερους βιομηχάνους, εφοπλιστές και γενικά κεφαλαιούχους, οι οποίοι βρίσκουν το πρόγραμμά του κατάλληλο να υπερασπίσει τα συμφέροντά τους, έναντι των εργατικών διεκδικήσεων. Όλα συντείνουν στο ότι για τον ηγέτη των ναζί, βρέθηκε η κατάλληλη στιγμή να αρπάξει τη θέση που χρόνια ονειρευόταν! Με καγκελάριο το Χίτλερ, ο οποίος διορίστηκε την 30η Ιανουαρίου 1933, ο Παπέν γίνεται αντί-καγκελάριος, ενώ στην κυβέρνηση μετέχουν δύο στενοί συνεργάτες του πρώτου: Ο Βίλχελμ Φρικ αναλαμβάνει υπουργός των εσωτερικών και ο Χέρμαν Γκαίρινγκ γίνεται υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου. Η «κερκόπορτα» για την άλωση της δημοκρατίας έχει βρεθεί!
Ο θάνατος του στρατάρχη.
Από το προηγούμενο έτος (1932) ήταν κοινό μυστικό είναι ότι ο Χίντεμπουργκ, τώρα 85 και πλέον ετών, δεν ήταν σε θέση να φέρει σε πέρας τα καθήκοντά του. Η απρόοπτη και καταστροφική πυρκαγιά στο Κοινοβούλιο (Ράιχσταγκ) που εκδηλώνεται στις 27 Φεβρουαρίου του 1933 και αποδίδεται εντέχνως στους κομμουνιστές, παρέχει την ευκαιρία για περαιτέρω, αντιδημοκρατικά μέτρα. Στις 5 Μαρτίου του 1933 διεξάγονται και πάλι εκλογές. Έπειτα από όργιο βίας και καταστολής, οι ψήφοι των κομμουνιστών βουλευτών ακυρώνονται (!) και ο Χίτλερ αποκτάει την πολυπόθητη αυτοδυναμία. Σταδιακά, έχει επιβληθεί σκληρή λογοκρισία στον Τύπο και μεγάλοι περιορισμοί τόσο στη συνδικαλιστική δραστηριότητα, όσο και στις ατομικές ελευθερίες. Επιπλέον, οι διώξεις, οι συκοφαντίες και οι τραμπουκισμοί κατά των πολιτικών αντιπάλων των εθνικοσοσιαλιστών είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Ουσιαστικά η λειτουργία του Πολιτεύματος έχει ανασταλεί. Την ευκαιρία για το τελικό χτύπημα παρέχει η ραγδαία επιδείνωση της υγείας του προέδρου και την 1η Αυγούστου 1934 η ναζιστική πια, κυβέρνηση φέρνει προς έγκριση ένα νομοσχέδιο που ουσιαστικά συνενώνει τις δύο ανώτατες εξουσίες, εκείνη του προέδρου με αυτήν του καγκελάριου. Την επομένη ημέρα (2 Αυγούστου 1934) ο Χίντεμπουργκ πεθαίνει. Πριν βγει καν ο μήνας, ο Χίτλερ δηλώνει ότι το αξίωμα του προέδρου, που ήταν ταυτισμένο με το πρόσωπο του στρατάρχη, θα πρέπει τώρα να περιέλθει σε εκείνον. Το νόμο -που προηγουμένως είχε υποβληθεί- θα νομιμοποιούσε, όπως ανακοίνωσε, ένα δημοψήφισμα που μάλιστα ορίζεται άμεσα, για την Κυριακή 19 Αυγούστου 1934.
Απόλυτη εξουσία!
Η συντριπτική πλειοψηφία των Γερμανών πολιτών που δικαιούνταν να πάρουν μέρος στο δημοψήφισμα (περίπου 45,5 εκατομμύρια άνθρωποι) πείθεται ότι θα πρέπει να προσέλθει στις κάλπες. Ψηφίζουν ακόμη και Γερμανοί του εξωτερικού, στους οποίους παρέχονται οι σχετικές διευκολύνσεις. Η συμμετοχή είναι σχεδόν καθολική (95,7%). Το ερώτημα που τίθεται (για να επιλέξουν ΝΑΙ ή ΟΧΙ) είναι εάν επιθυμούν τη συνένωση των δύο αξιωμάτων στο πρόσωπο του νέου Ηγέτη-Καγκελάριου. Η απάντηση που δίνει το 90% όσων έριξαν έγκυρα ψηφοδέλτια στις κάλπες (αφού ένα ποσοστό 10% όσων προσήλθαν έδωσαν άκυρη ψήφο) είναι «ΝΑΙ». Υπέρ της ανάδειξης του Χίτλερ σε μοναδικό πόλο εξουσίας στη χώρα συναίνεσαν περισσότεροι από 38 εκατομμύρια Γερμανοί ψηφοφόροι. Εναντίον («ΟΧΙ») ψήφισαν μόνο λίγοι παραπάνω από 4 εκατομμύρια (ποσοστό 10%). Το μήνυμα ήταν σαφές σε όλους, παρά τις εκτιμήσεις Άγγλων και Γάλλων, που έκαναν λόγο για μη ισχυροποίηση του Γερμανού δικτάτορα. Ο δρόμος για την υλοποίηση των καταχθόνιων σχεδίων του παρά λίγο Αυστριακού (στην καταγωγή) ζωγράφου, είχε τώρα ανοίξει διάπλατα! Ο «παράφρων Φαραώ», όπως αποκαλεί το Χίτλερ ο Βέλγος Αντιστασιακός και συγγραφέας Ζακ Ντελαρί στο βιβλίο του Ιστορία της Γκεστάπο, θα προχωρούσε σύντομα και ανεμπόδιστα για την πραγματοποίηση όλων όσων επικαλείτο στο διαβόητο έργο του Ο Αγών μου. Εκείνο δηλαδή το συνονθύλευμα από ιδεοληψίες, απειλές και ρατσιστικές εμμονές που φέρεται να είχε γραφτεί κατά το μικρό χρονικό διάστημα που ήταν έγκλειστος στις φυλακές, λόγω της συμμετοχής του στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 1923.
Η ευκαιρία του Χίτλερ!
Αρχηγός του Γερμανικού Κράτους είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο γηραιός στρατάρχης Πάουλ Χίντεμπουργκ, ένας ήρωας του προηγούμενου πολέμου. Ο τελευταίος, αναγνωρίζοντας ότι η παράταση της ακυβερνησίας θα επέφερε επιπλέον αναταραχή, πείθεται από τον πρώην πρωθυπουργό Φραντς Φον Πάπεν, να εγκρίνει μία συνεργασία όλων των συντηρητικών δυνάμεων, διορίζοντας στη θέση του Καγκελάριου (δεύτερου τη τάξει ισχυρού άνδρα της χώρας) το φιλόδοξο και δημοφιλή στις λαϊκές μάζες, Αδόλφο Χίτλερ. Πρόκειται φυσικά για τον άσημο πρώην λοχία, που τραυματίστηκε σοβαρά στις μάχες των χαρακωμάτων του «Μεγάλου Πολέμου» (1914-1918) και του οποίου η ψυχοσύνθεση κινείται μεταξύ μισαλλοδοξίας και μεγαλομανίας! Παρά την αποτυχία του να καταλάβει βίαια την εξουσία δέκα χρόνια πριν (με το λεγόμενο «πραξικόπημα της μπυραρίας» του 1923) ο Χίτλερ, σταδιακά, έχει αναδειχτεί σε έναν δραστήριο καιροσκόπο-δημαγωγό που η ρητορική του δεινότητα «μαγνητίζει» τα απογοητευμένα από την ανέχεια, πλήθη. Η άνοδος του Χίτλερ έχει υποδειχθεί, παράλληλα, από τους περισσότερους βιομηχάνους, εφοπλιστές και γενικά κεφαλαιούχους, οι οποίοι βρίσκουν το πρόγραμμά του κατάλληλο να υπερασπίσει τα συμφέροντά τους, έναντι των εργατικών διεκδικήσεων. Όλα συντείνουν στο ότι για τον ηγέτη των ναζί, βρέθηκε η κατάλληλη στιγμή να αρπάξει τη θέση που χρόνια ονειρευόταν! Με καγκελάριο το Χίτλερ, ο οποίος διορίστηκε την 30η Ιανουαρίου 1933, ο Παπέν γίνεται αντί-καγκελάριος, ενώ στην κυβέρνηση μετέχουν δύο στενοί συνεργάτες του πρώτου: Ο Βίλχελμ Φρικ αναλαμβάνει υπουργός των εσωτερικών και ο Χέρμαν Γκαίρινγκ γίνεται υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου. Η «κερκόπορτα» για την άλωση της δημοκρατίας έχει βρεθεί!
Ο θάνατος του στρατάρχη.
Από το προηγούμενο έτος (1932) ήταν κοινό μυστικό είναι ότι ο Χίντεμπουργκ, τώρα 85 και πλέον ετών, δεν ήταν σε θέση να φέρει σε πέρας τα καθήκοντά του. Η απρόοπτη και καταστροφική πυρκαγιά στο Κοινοβούλιο (Ράιχσταγκ) που εκδηλώνεται στις 27 Φεβρουαρίου του 1933 και αποδίδεται εντέχνως στους κομμουνιστές, παρέχει την ευκαιρία για περαιτέρω, αντιδημοκρατικά μέτρα. Στις 5 Μαρτίου του 1933 διεξάγονται και πάλι εκλογές. Έπειτα από όργιο βίας και καταστολής, οι ψήφοι των κομμουνιστών βουλευτών ακυρώνονται (!) και ο Χίτλερ αποκτάει την πολυπόθητη αυτοδυναμία. Σταδιακά, έχει επιβληθεί σκληρή λογοκρισία στον Τύπο και μεγάλοι περιορισμοί τόσο στη συνδικαλιστική δραστηριότητα, όσο και στις ατομικές ελευθερίες. Επιπλέον, οι διώξεις, οι συκοφαντίες και οι τραμπουκισμοί κατά των πολιτικών αντιπάλων των εθνικοσοσιαλιστών είναι σχεδόν καθημερινό φαινόμενο. Ουσιαστικά η λειτουργία του Πολιτεύματος έχει ανασταλεί. Την ευκαιρία για το τελικό χτύπημα παρέχει η ραγδαία επιδείνωση της υγείας του προέδρου και την 1η Αυγούστου 1934 η ναζιστική πια, κυβέρνηση φέρνει προς έγκριση ένα νομοσχέδιο που ουσιαστικά συνενώνει τις δύο ανώτατες εξουσίες, εκείνη του προέδρου με αυτήν του καγκελάριου. Την επομένη ημέρα (2 Αυγούστου 1934) ο Χίντεμπουργκ πεθαίνει. Πριν βγει καν ο μήνας, ο Χίτλερ δηλώνει ότι το αξίωμα του προέδρου, που ήταν ταυτισμένο με το πρόσωπο του στρατάρχη, θα πρέπει τώρα να περιέλθει σε εκείνον. Το νόμο -που προηγουμένως είχε υποβληθεί- θα νομιμοποιούσε, όπως ανακοίνωσε, ένα δημοψήφισμα που μάλιστα ορίζεται άμεσα, για την Κυριακή 19 Αυγούστου 1934.
Απόλυτη εξουσία!
Η συντριπτική πλειοψηφία των Γερμανών πολιτών που δικαιούνταν να πάρουν μέρος στο δημοψήφισμα (περίπου 45,5 εκατομμύρια άνθρωποι) πείθεται ότι θα πρέπει να προσέλθει στις κάλπες. Ψηφίζουν ακόμη και Γερμανοί του εξωτερικού, στους οποίους παρέχονται οι σχετικές διευκολύνσεις. Η συμμετοχή είναι σχεδόν καθολική (95,7%). Το ερώτημα που τίθεται (για να επιλέξουν ΝΑΙ ή ΟΧΙ) είναι εάν επιθυμούν τη συνένωση των δύο αξιωμάτων στο πρόσωπο του νέου Ηγέτη-Καγκελάριου. Η απάντηση που δίνει το 90% όσων έριξαν έγκυρα ψηφοδέλτια στις κάλπες (αφού ένα ποσοστό 10% όσων προσήλθαν έδωσαν άκυρη ψήφο) είναι «ΝΑΙ». Υπέρ της ανάδειξης του Χίτλερ σε μοναδικό πόλο εξουσίας στη χώρα συναίνεσαν περισσότεροι από 38 εκατομμύρια Γερμανοί ψηφοφόροι. Εναντίον («ΟΧΙ») ψήφισαν μόνο λίγοι παραπάνω από 4 εκατομμύρια (ποσοστό 10%). Το μήνυμα ήταν σαφές σε όλους, παρά τις εκτιμήσεις Άγγλων και Γάλλων, που έκαναν λόγο για μη ισχυροποίηση του Γερμανού δικτάτορα. Ο δρόμος για την υλοποίηση των καταχθόνιων σχεδίων του παρά λίγο Αυστριακού (στην καταγωγή) ζωγράφου, είχε τώρα ανοίξει διάπλατα! Ο «παράφρων Φαραώ», όπως αποκαλεί το Χίτλερ ο Βέλγος Αντιστασιακός και συγγραφέας Ζακ Ντελαρί στο βιβλίο του Ιστορία της Γκεστάπο, θα προχωρούσε σύντομα και ανεμπόδιστα για την πραγματοποίηση όλων όσων επικαλείτο στο διαβόητο έργο του Ο Αγών μου. Εκείνο δηλαδή το συνονθύλευμα από ιδεοληψίες, απειλές και ρατσιστικές εμμονές που φέρεται να είχε γραφτεί κατά το μικρό χρονικό διάστημα που ήταν έγκλειστος στις φυλακές, λόγω της συμμετοχής του στο αποτυχημένο πραξικόπημα του 1923.
_________________
"Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μόνο άνθρωποι που κουβαλούν ιδέες. Και τότε κάθε ιδέα παίρνει το σχήμα εκείνου που την κουβαλά".
Νίκος Καζαντζάκης
Απ: Σαν σήμερα: Δημοψήφισμα στη Γερμανία (19-8-1934)
22/8/2024, 15:28
Λίγα μόνο 24ωρα μετά το δημοψήφισμα, ο -μετέπειτα αρχηγός της Λούφτβαφε και στρατάρχης) Χέρμαν Γκαίρινγκ, ένας από του πιο στενούς συνεργάτες του Χίτλερ, σκορπίζει απειλές προς κάθε κατεύθυνση καθιστώντας απολύτως σαφείς τις προθέσεις του νέου "φύρρερ" του γερμανικού "ράιχ". Είναι δεδομένος ο δρόμος επί του οποίου βαδίζει πια, η εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία. Πρόκειται για μία πορεία που -για τα επόμενα έντεκα χρόνια- θα κάνει ολόκληρη την Ευρώπη να τρέμει. Έως ότου, το ναζιστικό τερατούργημα να παρασύρει στη μοιραία πτώση του, ολόκληρο τον γερμανικό λαό που το εξέθρεψε με την ψήφο του.
Διαβάστε το χαρακτηριστικό δημοσίευμα από την εφημερίδα Έθνος, στο φύλλο της 22ης Αυγούστου (σαν σήμερα) του 1934.
Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη.
Διαβάστε το χαρακτηριστικό δημοσίευμα από την εφημερίδα Έθνος, στο φύλλο της 22ης Αυγούστου (σαν σήμερα) του 1934.
Πηγή: Εθνική Βιβλιοθήκη.
_________________
"Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μόνο άνθρωποι που κουβαλούν ιδέες. Και τότε κάθε ιδέα παίρνει το σχήμα εκείνου που την κουβαλά".
Νίκος Καζαντζάκης
Απ: Σαν σήμερα: Δημοψήφισμα στη Γερμανία (19-8-1934)
23/8/2024, 15:44
_________________
"Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μόνο άνθρωποι που κουβαλούν ιδέες. Και τότε κάθε ιδέα παίρνει το σχήμα εκείνου που την κουβαλά".
Νίκος Καζαντζάκης
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης