Ρωσία: «Στη Βολιβία δεν υπάρχει νόμιμη εξουσία, που μπορεί να προκύψει μόνο μετά από εκλογές»

Σάββατο 16 Νοέμβρη 2019 - Κυριακή 17 Νοέμβρη 2019
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 38
ΔΙΕΘΝΗ
ΒΟΛΙΒΙΑ
Τα πραξικοπήματα και πάλι στην πρώτη γραμμή

Με στήριξη των ΗΠΑ στην ντόπια αντίδραση ανατράπηκε ο Εβο Μοράλες

Οι συγκρούσεις μεταξύ στρατού και διαδηλωτών, οι οποίοι αντιτάσσονται στο πραξικόπημα, είναι καθημερινές

Copyright 2019 The Associated
Οι συγκρούσεις μεταξύ στρατού και διαδηλωτών, οι οποίοι αντιτάσσονται στο πραξικόπημα, είναι καθημερινές
Η Βολιβία διανύει ήδη την πρώτη βδομάδα από την πραγματοποίηση του πραξικοπήματος κατά του σοσιαλδημοκράτη Προέδρου Εβο Μοράλες, του πρώτου ιθαγενούς Προέδρου της χώρας από το 2006, το οποίο οργάνωσε η ντόπια αντιδραστική αντιπολίτευση με εκπαιδευμένες ομάδες κρούσης και τις πλάτες των ΗΠΑ και του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ). Ο Μοράλες οδηγήθηκε σε παραίτηση όταν έλαβε το σήμα από την ανώτατη ηγεσία του στρατού και την αστυνομία ότι δεν τον στηρίζει. Οι ομάδες κρούσης, με σχέδιο αποσταθεροποίησης ανάλογο με αυτά που έχουμε δει πολλές φορές στη Βενεζουέλα, πρώτα προχώρησαν σε εμπρησμούς σε σπίτια υπουργών, βουλευτών και κυβερνητών με το κυβερνητικό Κίνημα για το Σοσιαλισμό (MAS) και συγγενών τους (απειλήθηκε και η αδελφή του Μοράλες), κινήσεις που εμφάνισαν ως αγανάκτηση του λαού απέναντι στην «τυραννία» και εκφόβισαν πολλούς αξιωματούχους οι οποίοι παραιτήθηκαν.

Η αντιδραστική αντιπολίτευση του φιλελεύθερου συνασπισμού Κοινότητα Πολιτών, του πρώην Προέδρου της χώρας, Κάρλος Μέσα, και υποψηφίου στις τελευταίες προεδρικές εκλογές, και του ακροδεξιού προέδρου της Επιτροπής Πολιτών της Σάντα Κρους, Λουίς Φερνάντο Καμάτσο, ο οποίος έχει το δίκτυο των παρακρατικών ομάδων, αξιοποίησε στο έπακρο το πόρισμα κλιμακίου του ΟΑΚ, που είχε προσκληθεί από τον Πρόεδρο Μοράλες για επανακαταμέτρηση των ψήφων των εκλογών της 20ής Οκτώβρη. Το κλιμάκιο διαπίστωσε χειραγώγηση του αποτελέσματος από την Εκλογική Επιτροπή και ζήτησε ακύρωση των εκλογών. Οπως είχε σχεδιαστεί από την αρχή, η αντιπολίτευση, που μιλούσε για νοθεία, απέρριψε την πρόταση Μοράλες, στις 10 Νοέμβρη το πρωί, να γίνουν νέες εκλογές με νέα Εκλογική Επιτροπή. Η δήλωση του επιτελάρχη του στρατού, Ουίλιαμ Καλιμάν, ότι προτείνει «να παραιτηθεί ο Πρόεδρος για το καλό της Βολιβίας» και οι απειλές για τη ζωή του, τον οδήγησαν να παραιτηθεί και να καταφύγει από την Τρίτη, με μέλη της οικογένειάς του και τον αντιπρόεδρο Αλβαρο Γκαρσία Λινέρα, στο Μεξικό, που τους παρείχε πολιτικό άσυλο.

Το σχέδιο της αντιπολίτευσης εξελίχθηκε με ταχύτητα και την Τρίτη το βράδυ, αξιοποιώντας και τη σειρά παραιτήσεων πιθανών αντικαταστατών του Προέδρου με βάση το Σύνταγμα της χώρας, αυτοανακηρύχθηκε μεταβατική Πρόεδρος της χώρας η β' αντιπρόεδρος της Γερουσίας, Γιανίνε Ανιες, 52χρονη δικηγόρος από την αντιπολίτευση, που στο παρελθόν, αναφερόμενη στους ιθαγενείς (που είναι το 60% της χώρας), χρησιμοποιώντας ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς, είπε ότι «δεν πρέπει να κατεβαίνουν στις πόλεις».

Η ανακήρυξη της Ανιες έγινε χωρίς να υπάρχει απαρτία αφού απείχαν οι 24 γερουσιαστές του MAS από τους συνολικά 36 (ενώ και στη Βουλή έχει επίσης τα 2/3 ή 88, σε σύνολο 130 βουλευτών) και αμέσως προκάλεσε αντιδράσεις στις λαϊκές δυνάμεις. Ωστόσο αμέσως αναγνωρίστηκε ως «νόμιμη μεταβατική Πρόεδρος» από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Βραζιλίας και από τον αχυράνθρωπο των ΗΠΑ και της ΕΕ, Χ. Γκουαϊδό, που επίσης έχει αυτοανακηρυχθεί Πρόεδρος, για να του ανταποδώσει η Ανιες την «αναγνώριση» αμέσως μετά. Η Πρόεδρος - μαριονέτα με τις πλάτες του στρατού και των υψηλών προστατών δεν έχασε χρόνο και διόρισε «υπουργικό συμβούλιο» και νέα πιο ...δική της ηγεσία στρατού και αστυνομίας, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική η καταστολή. Επίσης, βγήκαν στη δημοσιότητα στοιχεία από μαγνητοφωνημένες συνομιλίες στελεχών της πρεσβείας των ΗΠΑ στη Βολιβία και γερουσιαστών από την αντικουβανική μαφία του Μαϊάμι, που προετοίμαζαν το πραξικόπημα με στελέχη της αντιπολίτευσης, όπως ο Καμάτσο.

Οι κυβερνήσεις της Κούβας, της Βενεζουέλας και της Νικαράγουας εξέδωσαν ανακοινώσεις καταδίκης του πραξικοπήματος, ενώ η ρωσική πλευρά δήλωσε μέσω της υπεύθυνης Τύπου του ΥΠΕΞ, Μαρίας Ζαχάροβα, ότι «στη Βολιβία δεν υπάρχει νόμιμη εξουσία, που μπορεί να προκύψει μόνο μετά από εκλογές», ενώ χαρακτήρισε την Ανιες «κυρία που διοικεί τη χώρα», ενώ «οι διαδικασίες που αναδείχτηκε προσιδιάζουν με πραξικόπημα».

Μετά από αυτά τα γεγονότα, χιλιάδες λαού, από τα πιο φτωχά στρώματα, τους ιθαγενείς πληθυσμούς, ακόμα και φτωχές συνοικίες στο προπύργιο της αντίδρασης, την οικονομική πρωτεύουσα της Σάντα Κρους, έχουν βγει στους δρόμους και καταγγέλλουν το πραξικόπημα, ενώ στις συγκρούσεις με το στρατό υπάρχουν και οι πρώτοι 8 νεκροί και εκατοντάδες είναι οι τραυματίες.

Κινήσεις παζαριού

Η κοινοβουλευτική ομάδα του MAS και μια βουλευτής από την αντιπολιτευτική Δημοκρατική Ενότητα προχώρησαν τις πρωινές ώρες της Πέμπτης στην εκλογή του νέου προέδρου της Βουλής, Χόρχε Τσόκε, ο οποίος κατήγγειλε ότι «με αυτό το πραξικόπημα με τη συμβολή του στρατού και της αστυνομίας παραβιάζονται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, αυτό της ελεύθερης έκφρασης, της ίδιας της ζωής, της Εκπαίδευσης», γι' αυτό και δήλωσε ότι άμεσα θα φέρει νόμο «για να αποτραβηχτούν οι στρατιώτες πίσω στους στρατώνες τους και να σταματήσουν να δολοφονούν τα αδέλφια τους». Επίσης, την Παρασκευή το πρωί εξέλεξαν και πρόεδρο της Γερουσίας την Εβα Κόπα από το MAS και β' αντιπρόεδρο από την αντιπολίτευση, ενώ φαίνεται ότι υπάρχουν συζητήσεις για επίτευξη συμβιβασμού με την αντιπολίτευση για να συμφωνηθεί χρονοδιάγραμμα για νέα Εκλογική Επιτροπή και νέες εκλογές.

Από την πλευρά του, ο Εβο Μοράλες σε συνεντεύξεις του από το Μεξικό δήλωσε έτοιμος να επιστρέψει «για την ειρήνευση της χώρας» και κάλεσε για «ένα διάλογο του κόμματός του με τα κόμματα της αντιπολίτευσης για να γίνουν εκλογές με νέα εκλογική επιτροπή, χωρίς ο ίδιος να είναι υποψήφιος». Πρότεινε διαμεσολαβητές να είναι η Καθολική Εκκλησία με τον Πάπα, ο πρώην πρωθυπουργός της Ισπανίας Χ. Θαπατέρο και ο Πρόεδρος της Ουρουγουάης, Π. Μουχίκα.

Επίσης, ο ΟΗΕ δήλωσε ότι στέλνει στη Βολιβία ως διαμεσολαβητή - ειδικό απεσταλμένο του ΓΓ, τον Ζαν Αρνο, που είχε τον ίδιο ρόλο πριν σε Κολομβία, Γεωργία και Αφγανιστάν.

Πάντως, η πραξικοπηματική κυβέρνηση της Ανιες ανακοίνωσε ότι ζήτησε την αποχώρηση 725 Κουβανών γιατρών που συμμετείχαν σε πρόγραμμα που είχε συνάψει η κυβέρνηση Μοράλες για παροχή δωρεάν ιατρικών υπηρεσιών συνήθως σε απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές και επίσης ότι προετοιμάζει σημαντική μείωση διπλωματικών σχέσεων με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας και ανάκληση των Βολιβιανών διπλωματών από τη χώρα αυτή.
Το ακροδεξιό «εργαλείο»

Στη δεδομένη φάση η αιχμή του δόρατος για την εκδήλωση του πραξικοπήματος ήταν ο Λ. Φ. Καμάτσο από τη λεγόμενη Επιτροπή Πολιτών της Σάντα Κρους. Πρόκειται για γόνο μιας από τις πιο πλούσιες οικογένειες της Βολιβίας, ο πατέρας του είναι ιδρυτής της πιο ισχυρής μασονικής στοάς «Καβαλιέροι της Ανατολής» και του ισχυρού Ομίλου Ασφαλίσεων Grupo Empresarial de Inversiones Nacional Vida S.A., με δράση σε όλη τη χώρα. Ο Καμάτσο είναι δικηγόρος και γνωστός από τα νεανικά του χρόνια για τη συμμετοχή του σε τραμπούκικες ομάδες, αντιτάχθηκε από την πρώτη στιγμή στη διακυβέρνηση Μοράλες ειδικά για το πρόγραμμα κρατικοποιήσεων του φυσικού αερίου. Το όνομά του επίσης εμπλέκεται σε διάφορες υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος και στα λεγόμενα έγγραφα του Παναμά (Panama papers) και εταιρείες που έχει στήσει σε φορολογικούς παραδείσους, ενώ εμφανίζεται και ως πιστός χριστιανός ευαγγελιστής, που συχνά αποκαλείται ο «Μπολσονάρο της Βολιβίας».
Χωρίς ρήξη με την καπιταλιστική εξουσία δεν μπορούν να υπάρξουν φιλολαϊκές λύσεις

Αν κάτι επιβεβαιώνουν οι εξελίξεις στη Βολιβία είναι ότι για να απαλλαγούν οι λαοί από τους ντόπιους και ξένους δυνάστες τους πρέπει να αντιπαλέψουν το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα εκμετάλλευσης. Η «αντινεοφιλελεύθερη» ρητορεία και οι διακηρύξεις της σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης και του Ε. Μοράλες περί «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα» αφοπλίζουν το λαϊκό κίνημα. Χωρίς να πειραχτούν τα θεμέλια της καπιταλιστικής οικονομίας, παρά την άμβλυνση της ακραίας φτώχειας, με θεωρίες περί «εθνικών μοντέλων» και «μεικτής οικονομίας», δεν μπορούν να υπάρξουν πραγματικές φιλολαϊκές αλλαγές. Την ίδια ώρα, τμήματα του κεφαλαίου με ευκολία, ανάλογα και με τη συγκυρία, αλλάζουν προσανατολισμό και ιμπεριαλιστικές συμμαχίες. Οπως φαίνεται και στο παράδειγμα της Βολιβίας, όσο και σε άλλες χώρες του λεγόμενου «προοδευτισμού» στη Λατινική Αμερική, που ανέπτυξαν συνεργασίες με τη Ρωσία ή την Κίνα τις προηγούμενες δεκαετίες, τμήματα της αστικής τάξης που συνεργάστηκαν με αυτές τις σοσιαλδημοκρατικές διαχειριστικές δυνάμεις, εύκολα μπορούν να μετατοπιστούν προς τον άξονα των ΗΠΑ, όπως συνέβη για παράδειγμα στη Βραζιλία, στο Εκουαδόρ, στο Περού. Η επίθεση του αμερικανικού ιμπεριαλισμού σε κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής που είχαν άλλους γεωπολιτικούς προσανατολισμούς, σχετίζεται με την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να μετατοπίσει το ενδιαφέρον της στην περιοχή που θεωρεί «αυλή» των συμφερόντων της. Εκφράζει αποφασιστικότητα να βάλει εμπόδια σε ιμπεριαλιστές ανταγωνιστές της να εγκαταστήσουν ισχυρά ερείσματα στην περιοχή.