«Είμαστε πράγματι τόσο ευαισθητοποιημένοι ως πολίτες για την κλιματική κρίση;»

 του Νίκου Χρυσόγελου, πρώην ευρωβουλευτή,

συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ

@chrysogelos

Έρευνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο δείχνουν ότι οι Ευρωπαίοι και οι Έλληνες πολίτες ευαισθητοποιούνται όλο και περισσότερο για τα θέματα της κλιματικής αλλαγής. Όμως το μεγάλο ποσοστό της ελληνικής κοινωνίας δεν θεωρεί την κατάρρευση του κλίματος ως την πιο μεγάλη πρόκληση της ανθρωπότητας σήμερα. Ενώ σε ορισμένες χώρες τα θέματα αυτά έχουν μπει στο κέντρο της πολιτικής, στην Ελλάδα παραμένουν κυρίως στο επίπεδο του πολιτικού συμβολισμού. Βλέποντας, πάντως, τα κόμματα το αυξανόμενο ενδιαφέρον των πολιτών έχουν εισάγει στην κομματική γλώσσα τα θέματα αυτά, χωρίς όμως να επηρεάζεται ο σκληρός πυρήνας του προγράμματος και των επιλογών τους. Η κατάρρευση του κλίματος δεν είναι, όμως, μια συνηθισμένη πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπιστεί με μικρο-αλλαγές και με μερικές μικρο-παρεμβάσεις στο ενεργειακό μοντέλο. Απαιτεί βαθιές, δίκαιες αλλά μεγάλες αλλαγές μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Ποιες είναι οι βασικές διαπιστώσεις της έρευνας:

– Εννέα στους δέκα ερωτώμενους (90%) στην Ελλάδα θεωρούν την κλιματική αλλαγή «πολύ σοβαρό» πρόβλημα, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ (79%), το οποίο συνιστά αύξηση πέντε ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2017.

– Το ποσοστό που θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή είναι το πιο σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα έχει υπερδιπλασιαστεί φτάνοντας το 11%, δηλαδή αύξηση επτά ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το 2017. Παρατηρείται λοιπόν μια μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση, ωστόσο, το ποσοστό αυτό παραμένει σημαντικά χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ, που είναι 23%.

– Περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες στην έρευνα δηλώνουν ότι έχουν προβεί προσωπικά σε κάποια ενέργεια για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής τους τελευταίους έξι μήνες (54% έναντι 60%, που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ), και όταν δίνονται συγκεκριμένα παραδείγματα ενεργειών για το κλίμα, το ποσοστό αυξάνεται στο 91% (έναντι 93%, που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ).

• Ποσοστό 15% των συμμετεχόντων στην έρευνα δηλώνουν ότι έχουν εγκαταστήσει ηλιακούς συλλέκτες στο σπίτι τους, ποσοστό αισθητά μεγαλύτερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ, που είναι 6%, αλλά είναι προφανές ότι το ποσοστό αυτό θα μπορούσε – με βάση τις κλιματικής συνθήκες στη χώρα μας αλλά και την ύπαρξη μιας σοβαρής ελληνικής βιομηχανίας ηλιακών συστημάτων για ζεστό νερό ή και για ηλιακή θέρμανση κτηρίων- να είναι πολύ υψηλότερο ή να πλησιάζει το 100%

• Το ποσοστό των ερωτώμενων που προσπαθεί να ελαττώσει τη χρήση αντικειμένων μίας χρήσης έχει σημειώσει σημαντική αύξηση, 23 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2017, φτάνοντας το 60% (έναντι 62% που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ).

Ένα ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας είναι ότι οι ερωτώμενοι στην Ελλάδα είναι πιθανότερο απ’ ό,τι ο μέσος όρος στην ΕΕ να συμφωνήσουν ότι η μείωση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων μπορεί να αυξήσει την ενεργειακή ασφάλεια και να ωφελήσει οικονομικά την ΕΕ (80% έναντι 72%, που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ).

– Εννέα στους δέκα Έλληνες συμφωνούν ότι πρέπει να δοθεί περισσότερη δημόσια χρηματοδοτική στήριξη για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας (91% έναντι 84%, που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ). Εδώ και καιρό υποστηρίζουμε με στοιχεία ότι μια παρόμοια πολιτική που ενθαρρύνει την ενεργειακή αποτελεσματικότητα μπορεί να πετύχει σημαντικούς στόχους σε οικονομικό, κοινωνικό και κλιματικό επίπεδο, να συμβάλλει στην αναζωογόνηση της οικονομίας, να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας σε τομείς που έχουμε ανάγκη και έχουν μέλλον, να μειώσει την ενεργειακή φτώχεια και να μειώσει συνολικά την δαπάνη των νοικοκυριών και της χώρας για ορυκτά καύσιμα και ενέργεια

– Το ποσοστό ερωτώμενων που συμφωνεί ότι η προσαρμογή στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα για τους πολίτες ανέρχεται σε 69% (ελάχιστα χαμηλότερο από τον μέσο όρο στην ΕΕ, που είναι 70%). Παρόλα αυτά χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη και στοχευμένη ενημέρωση, θεωρούμε, για να αντιληφθούν οι πολίτες πώς η προσαρμογή στα νέα κλιματικά δεδομένα θα μπορούσε να συμβάλλει στην βιωσιμότητα της οικονομίας (πχ γεωργία, τουρισμός, μείωση οικονομικής ζημιάς από φυσικές καταστροφές κ.ά) και την βελτίωση της ποιότητας ζωής

– Σχεδόν όλοι οι ερωτώμενοι πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να θέσει η εθνική κυβέρνησή τους στόχους για να αυξήσει τη χρήση της ανανεώσιμης ενέργειας έως το 2030 (96% έναντι 92%, που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ, σημειώνοντας αύξηση δύο ποσοστιαίων μονάδων), καθώς επίσης να στηρίξει τη βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση έως το 2030 (96% έναντι 89%, που είναι ο μέσος όρος στην ΕΕ, σημειώνοντας αύξηση έξι ποσοστιαίων μονάδων).