Συνέντευξη του Αναπληρωτή Υπουργού Εξωτερικών Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη στη γερμανική ειδησεογραφική ιστοσελίδα «Ζeit Online» και τον δημοσιογράφο Ζαχαρία Ζαχαράκη

(13.7.2022)

Μ. Βαρβιτσιώτης: Δεν θα υποκύψουμε στις παράλογες τουρκικές αξιώσεις

Εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στη γερμανική ειδησεογραφική ιστοσελίδα «Zeit Online» και τον δημοσιογράφο Ζαχαρία Ζαχαράκη παραχώρησε ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης υπό τον τίτλο «Δεν θα υποκύψουμε στις παράλογες τουρκικές αξιώσεις».

Ειδικότερα, ο κ. Βαρβιτσιώτης ο οποίος πρόσφατα πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στο Βερολίνο, κάνει ευρεία αναφορά στην τουρκική προκλητικότητα, αλλά και στην ακλόνητη αποφασιστικότητα της ελληνικής πλευράς να υπερασπιστεί την εθνική της κυριαρχία. Επιπλέον, τονίζει με έμφαση ότι οι απαράδεκτες ενέργειες της Τουρκίας προκαλούν προβληματισμό τόσο σε επίπεδο Ε.Ε, όσο και στο ΝΑΤΟ. Αναφέρεται δε και στο ζήτημα της ενεργειακής κρίσης, σημειώνοντας πως χρειάζεται να αξιοποιηθούν και τα κοιτάσματα που βρίσκονται στη γειτονιά μας.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη

ZEIT ONLINE: κ. Βαρβιτσιώτη, πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος μιας πραγματικής στρατιωτικής αντιπαράθεσης με την Τουρκία για τα ελληνικά νησιά;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Η Τουρκία έχει εντείνει την επιθετική της ρητορική απέναντι στη χώρα μας και έχει αυξήσει σημαντικά τις εδαφικές της αξιώσεις στο Αιγαίο Πέλαγος. Μέχρι το 2020 υπήρχε η αξίωση να επεκτείνει τη δική της ΑΟΖ στη Μεσόγειο και έτσι να αποκτήσει το δικαίωμα εκμετάλλευσης του υπεδάφους, αλλά και το δικαίωμα στην αλιεία. Από το 2021 όμως η Τουρκία αναφέρεται συχνά στη Mavi Vatan, δηλαδή την επονομαζόμενη «Γαλάζια Πατρίδα» ή «Θαλάσσια Πατρίδα». Γνωρίζετε ότι η κυβέρνηση στην Άγκυρα ισχυρίζεται ότι της ανήκει το ήμισυ του Αιγαίου Πελάγους και ότι πολλά από τα νησιά μας ανήκουν σε αυτή και όχι στην Ελλάδα. Οι απόψεις αυτές όμως είναι ανιστόρητες και απαράδεκτες.

ZEIT ONLINE: Ένα επιχείρημα της Τουρκίας είναι ότι, σύμφωνα με τις διεθνείς Συνθήκες δεν πρέπει να υπάρχει ελληνική στρατιωτική παρουσία σε συγκεκριμένα νησιά απέναντι απ’ τις ακτές της. Τι λέτε ως προς αυτό;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Βεβαίως και βρίσκεται σε αυτά τα νησιά ο στρατός μας. Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς. Πρέπει να λάβετε υπόψη ότι είμαστε αντιμέτωποι με τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις στην απέναντι όχθη, δηλαδή με πάνω από μισό εκατομμύριο στρατιώτες. Αυτός ο αριθμός εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός, παρ’ όλες τις άλλες επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού -είτε στο Ιράκ είτε στη Συρία ή οπουδήποτε αλλού είχαν εμπλακεί τα τελευταία χρόνια.

ZEIT ONLINE: Ποια εξήγηση δίνετε για το ότι η Τουρκία έχει μεταβάλει κατά τέτοιο τρόπο τη ρητορική της;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Αδιαμφισβήτητα παίζει έναν σημαντικό ρόλο το πολιτικό μέλλον του Προέδρου Recep Tayyip Erdoğan, ο οποίος το επόμενο έτος θα διεκδικήσει την επανεκλογή του. Το να καταφέρεται κανείς εναντίον της Ελλάδας, αποτελεί προσφιλή τακτική πολλών Τούρκων πολιτικών. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι η σημερινή Τουρκία θέλει να αναδιαμορφώσει την κληρονομιά του ιδρυτή του τουρκικού κράτους, Kemal Atatürk. Σε αυτήν, θυμίζω, ανήκει η Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, στην οποία προσδιορίστηκαν τα σύγχρονα σύνορα της Τουρκίας. Η σημερινή Κυβέρνηση στην Άγκυρα φαίνεται δυστυχώς να πιστεύει ότι η Τουρκία δεν μπορεί να υπάρχει στα υφιστάμενα σύνορά της. Ωστόσο, ο Erdoğan κρατά με αυτή την αναθεωρητική ατζέντα όμηρο ολόκληρη την τουρκική πολιτική.

ZEIT ONLINE: Πρόκειται για θέατρο στην εσωτερική πολιτική προεκλογική σκηνή ή για πραγματικό κίνδυνο;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Μην ξεχνάμε πως η Τουρκία έχει διεξαγάγει στο πρόσφατο παρελθόν μια σειρά από στρατιωτικές επιχειρήσεις. Στη Συρία ελέγχει τώρα μια ζώνη έκτασης περίπου 100 χλμ. στον βορρά. Στις κουρδικές περιοχές του Βορείου Ιράκ, έχει διεξαγάγει μια πολύ εντατική επιχείρηση και έχει θέσει περιοχές υπό τον έλεγχό της. Η Τουρκία είναι ενεργή στρατιωτικά στη Σομαλία, τη Λιβύη, τον Καύκασο. Εκτός των άλλων, σας θυμίζω πως κατασκευάζουν κι ένα αεροπλανοφόρο. Δεν προορίζεται ωστόσο για επιχειρήσεις στη Μεσόγειο, αλλά αποτελεί μια σαφή κίνηση επίδειξης στρατιωτικής ισχύος. Αυτές οι παραπάνω ενέργειες προκαλούν εύλογα προβληματισμό τόσο σε επίπεδο Ε.Ε, όσο και σε επίπεδο ΝΑΤΟ.

ZEIT ONLINE: Τι θα έπρεπε να συμβεί για να καταλήξει σε πραγματικό πόλεμο με την Ελλάδα αυτή η διένεξη με την Τουρκία;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Εξαρτάται αποκλειστικά από το πώς θα συμπεριφερθεί η Τουρκία. Εμείς δεν θέλουμε αυτόν τον πόλεμο. Δεν θα κάνουμε τίποτε που θα μπορούσε να προκαλέσει έναν πόλεμο. Αλλά να είστε βέβαιος πως θα αμυνθούμε, όποτε και αν χρειαστεί. Και το κυριότερο: δεν πρόκειται να υποκύψουμε σε οποιεσδήποτε παράλογες τουρκικές αξιώσεις. Αλλά κι εγώ προσωπικά δεν θα ζητήσω την άδεια από την Τουρκία για να επισκεφτώ ένα από τα νησιά μας. Ακούγεται σαν αστείο, αλλά είναι η πραγματικότητα. Υπάρχουν πολλές διαμαρτυρίες Τούρκων αξιωματούχων, επειδή Έλληνες Υπουργοί ταξιδεύουν σε ελληνικά νησιά κοντά στα ανατολικά σύνορα μας. Έφτασαν στο σημείο να κατηγορήσουν για αυτό ακόμα και την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κα. Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Είναι απολύτως παράλογο και μη αποδεκτό.

ZEIT ONLINE: Πώς αντιδράτε σε αυτή τη συμπεριφορά;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Καταρχήν προσπαθούμε να επιστήσουμε την προσοχή των ξένων Κυβερνήσεων και να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινής γνώμης για την προκλητική αυτή συμπεριφορά της Άγκυρας που δεν συνάδει με τις σχέσεις καλής γειτονίας. Επιπλέον, φέτος αυξήσαμε τις δαπάνες στους εξοπλισμούς, ο προϋπολογισμός θα ανέλθει σε περίπου 4% του ΑΕΠ μας. Παρόλα αυτά, προσπαθούμε να διατηρούμε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία. Σας θυμίζω ότι πριν από τρεις μήνες ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Erdoğan, ωστόσο λίγες εβδομάδες αργότερα ο Erdoğan είπε ότι δεν θα ξαναμιλήσει μαζί του. Δεν ακολουθούμε την τακτική της έντασης, αλλά συνεχίζουμε να κρατάμε ανοιχτή την πόρτα στο διάλογο, χωρίς ωστόσο να κάνουμε εκπτώσεις στην εδαφική μας κυριαρχία.

ZEIT ONLINE: Μπορείτε να κάνετε υποχωρήσεις στην απαίτηση να αποσυρθεί ο ελληνικός στρατός από τα νησιά;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Όχι. Σας θυμίζω ένα ρητό που λέει: δεν θα σκοτώσω τον σκύλο μου, επειδή απλά ο γείτονας θα ήθελε να πατήσει το γρασίδι του δικού μου κήπου.

ZEIT ONLINE: Η Ελλάδα προσπαθεί να εμποδίσει την Τουρκία να αποκτήσει νέα μαχητικά F16 από τις ΗΠΑ. Στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ δόθηκε στην Τουρκία αυτή η προοπτική. Τι γνώμη έχετε για αυτό;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Δεν προσπαθήσαμε να το εμποδίσουμε. Ήταν το Αμερικανικό Κογκρέσο που εξέφρασε αντιρρήσεις, επειδή η Τουρκία έχει αγοράσει υψηλού επιπέδου οπλικά συστήματα από τη Ρωσία. Τα μέλη του τάχθηκαν υπέρ του να σταματήσει η προμήθεια όπλων από τις ΗΠΑ, όσο η Τουρκία δεν θέτει εκτός λειτουργίας το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S400. Συνομιλούμε όμως και με τη Γερμανία, την Ιταλία ή την Ισπανία, επισημαίνοντας ότι δεν πρέπει όπλα που παράγονται από φιλικά κράτη, να στρέφονται εναντίον μιας χώρας συμμάχου, όπως είναι η Ελλάδα.

ZEIT ONLINE: Και πώς αντιδρούν αυτά τα κράτη, ιδιαιτέρως η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Ακόμα δεν έχουμε διαπιστώσει κάποια αλλαγή, παρόλο που τη ζητάμε. Αλλά δεν θα σταματήσουμε να ενημερώνουμε σχετικά για το επίμαχο θέμα, φυσικά και την γερμανική κοινή γνώμη.

ZEIT ONLINE: Ποια όπλα προμηθεύει αυτή τη στιγμή η Γερμανία στην Τουρκία;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Πρόκειται κυρίως για τεχνολογικά πολύ προηγμένα υποβρύχια της εταιρείας ΤhyssenKrupp. Είναι ένα μοντέλο παρόμοιο με αυτό που διαθέτει το δικό μας ναυτικό και το οποίο αγοράσαμε ήδη προ εικοσαετίας. Η Ελλάδα ήταν τότε η πρώτη χώρα που παρήγγειλε αυτά τα υποβρύχια και έτσι συγχρηματοδότησε την ανάπτυξη, ακόμα και πριν από το γερμανικό ναυτικό. Τώρα καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις στην παράδοση αυτών των υποβρυχίων στην Τουρκία, ακόμη δεν έχει παραδοθεί κανένα προς χρήση.

ZEIT ONLINE: Τι αναμένετε από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση σε αυτή την περίπτωση;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Της ζητάμε να επανεξετάσει τη στάση της ως προς τις προμήθειες των γερμανικών οπλικών συστημάτων. Ήδη το είχαμε ζητήσει από την Κυβέρνηση της πρώην Καγκελαρίου Angela Merkel και το επαναφέρουμε σήμερα στην τωρινή Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση. Η απάντηση ωστόσο είναι ότι αυτή η εμπορική συμφωνία είχε ήδη επιτευχθεί πριν από την πρόσφατη κλιμάκωση στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις.

ZEIT ONLINE: Ένας σημαντικός λόγος για τη διένεξη με την Τουρκία είναι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα έχει σχηματίσει μια συμμαχία με την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, για την εξόρυξη αυτών των κοιτασμάτων. Δεν θα έπρεπε η Τουρκία να ανήκει από την αρχή σε αυτό το club;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Αρχικά πρέπει να επισημάνουμε ότι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου βρέθηκαν στις ΑΟΖ άλλων κρατών, όχι της Τουρκίας. Σε αυτό να προσθέσουμε ότι η Τουρκία δεν έχει συνάψει συμφωνία για τα ακριβή όρια των ΑΟΖ με κανένα από τα γειτονικά της κράτη στη Μεσόγειο. Αυτό δείχνει ότι οι αξιώσεις της είναι υπερβολικές.

ZEIT ONLINE: Μπορεί να είναι σημαντικά αυτά τα κοιτάσματα στη σημερινή κρίση με το φυσικό αέριο;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Ναι, φυσικά. Θα πρέπει να αξιοποιήσουμε τα κοιτάσματα που βρίσκονται στη γειτονιά μας. Αλλά πραγματικά δεν καταλαβαίνω γιατί θα πρέπει η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος να καθίσουν στο τραπέζι με την Τουρκία και να διαβουλευτούν, όταν ούτε ένα κυβικό μέτρο αυτών των κοιτασμάτων δεν βρίσκεται στην ΑΟΖ της Τουρκίας;

ZEIT ONLINE: Ποια είναι τότε η λύση στη διένεξη;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Ένα διεθνές δικαστήριο θα μπορούσε γρήγορα να αποσαφηνίσει ένα τέτοιο θέμα και να προσδιορίσει τις ΑΟΖ. Πιστεύω ακράδαντα πως όταν κάποιος διαφωνεί με τον γείτονα του, προσφεύγει στη Δικαιοσύνη. Δεν ξεκινά πόλεμο.

ZEIT ONLINE: Ποια θέση παίρνει η Ελλάδα;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Εμείς δεν μετέχουμε στην εξόρυξη για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου νότια της Κύπρου, δεν μας ανήκουν. Το θέμα είναι να υλοποιηθεί το έργο του αγωγού EastMed, που θα μπορούσε να οδηγεί από την περιοχή νότια της Κύπρου μέσω της Κρήτης και της Ελλάδας μέχρι την Ιταλία. Θα ήταν η πιο ασφαλής και αξιόπιστη οδός μεταφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Γιατί θεωρούμε ότι πρέπει η Τουρκία να μην συμπεριληφθεί σε αυτή τη συνεργασία; Γιατί πιστεύουμε πως δεν θέλει να ενεργήσει ως χώρα μεταφοράς, αλλά ως μεσάζοντας. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι θα πρέπει να σκεφτούμε καλά, αν μετά από την εμπειρία με τη Ρωσία, θέλουμε να δώσουμε μεγαλύτερη δύναμη σε μια αναθεωρητική και αυταρχική Κυβέρνηση.

ZEIT ONLINE: Η Ελλάδα πρόβαλε αντίσταση στην Ε.Ε. κατά του να επεκταθούν οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας στη μεταφορά του ρωσικού πετρελαίου μέσω θαλάσσης. Τα δεξαμενόπλοια των Ελλήνων εφοπλιστών θα πλήττονταν σημαντικά. Δεν είναι καιρός να δοθεί τέλος σε αυτή την αντίσταση;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Αν είχε γίνει δεκτή η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα ήταν ένα μεγάλο δώρο στην κινεζική ναυτιλία. Ούτε τα κράτη της G7 συμφώνησαν σε αυτή την πρόταση. Είναι μεγάλο πλεονέκτημα να διαθέτει η Ευρώπη έναν τόσο ισχυρό στόλο εμπορικής ναυτιλίας. Οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες συνιστούν το μεγαλύτερο μέρος του, με ποσοστό περίπου 60%. Πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτή τη δύναμη. Αν στηριχτούμε για τις μεταφορές στο παγκόσμιο εμπόριο μόνο στην Κίνα, μπορεί αυτό να αποβεί επικίνδυνο. Παρατηρούμε σχετικά ήδη εδώ και καιρό και τις διεθνείς αλυσίδες ανεφοδιασμού, που έχουν διαταραχθεί σοβαρά από τα εθνικά μέτρα περιορισμού που λαμβάνει η Κίνα, ιδίως εξαιτίας των lockdowns.

ZEIT ONLINE: Κάποτε όμως θα σταματήσουν οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Αυτό έχει καταστεί σαφές σε όλους.

Μ. Βαρβιτσιώτης: Δεν μιλάμε μόνο για εισαγωγές στην Ευρώπη, αλλά και για τις εξαγωγές από τη Ρωσία σε τρίτες χώρες που γίνονται με ευρωπαϊκά και ελληνικά πλοία. Θα προκαλούσαμε παράλυση στην παγκόσμια οικονομία, αν σταματήσουμε αυτή τη μεταφορά πετρελαίου. Θα οδηγούσε σε παγκόσμια οικονομική κρίση.

ZEIT ONLINE: Κατά τη γνώμη σας δεν μπορούν να υπάρξουν κυρώσεις σε βάρος της ελληνικής ναυτιλίας;

Μ. Βαρβιτσιώτης: Θα ήταν ενάντια στα ευρωπαϊκά μας συμφέροντα. Η μόνη διέξοδος θα ήταν να επιβληθεί ένα παγκόσμιο εμπάργκο γενικά στη μεταφορά του ρωσικού πετρελαίου. Αλλά σ΄ αυτή τη διαδικασία θα έπρεπε να συμμετάσχουν όσο το δυνατόν περισσότερα κράτη πέραν της Ε.Ε. Αυτό όμως θα είχε ακόμα πιο σοβαρές επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία.

1	#1
2	#352
3	#000000
4	#0000ff
5	#175
6	#news
7	#2
8	#954f72
9	#380-7163

Δευ	Τρι	Τετ	Πεμ	Παρ	Σαβ	Κυρ
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30