Οικονομία: Το στοίχημα της επενδυτικής βαθμίδας, οι κρίσιμες ημερομηνίες και τα αγκάθια

Η συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση, ο υψηλός πληθωρισμός και η άνοδος των επιτοκίων, που απειλούν με επιβράδυνση την ευρωπαϊκή οικονομία, μπορεί να οδηγήσουν τους τέσσερις πιστοληπτικούς οίκους να καθυστερήσουν για κάποιους μήνες την πολυπόθητη αναβάθμιση, η οποία, όπως πολλοί αναλυτές εκτιμούν, θα έρθει μετά τις εκλογές

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 26.12.22 09:00

Ημερησία-Σίσσυ Σταυροπιερράκου

Πρωταρχικό θέμα για την ελληνική οικονομία είναι η ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023, με κυβερνητικά στελέχη να προσδοκούν να επιτευχθεί ακόμα και πριν από τις εκλογές, «ποντάροντας» στη μεγάλη πρόοδο των τελευταίων ετών.
Ωστόσο, η συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση, ο υψηλός πληθωρισμός και η άνοδος των επιτοκίων, που απειλούν με επιβράδυνση την ευρωπαϊκή οικονομία, μπορεί να οδηγήσουν τους τέσσερις πιστοληπτικούς οίκους να καθυστερήσουν για κάποιους μήνες την πολυπόθητη αναβάθμιση.
Oι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι πρώτα θα ολοκληρωθεί η εκλογική διαδικασία και στη συνέχεια θα έλθει η επενδυτική βαθμίδα.

Τα σημεία «κλειδιά»

To υπουργείο Οικονομικών με το βλέμμα στην επενδυτική βαθμίδα δίνει έμφαση στη διασφάλιση της επίτευξης του στόχου μείωσης του ελλείμματος στο 1,6% του ΑΕΠ, που θα αποτελέσει το τελευταίο δημοσιονομικό σήμα προς τις αγορές. Για αυτό τον λόγο, η υπέρβαση κατά 312 εκατομμύρια ευρώ στα φορολογικά έσοδα το 11μηνο θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη συρρίκνωση του ελλείμματος.

►Διαβάστε και: Τι δείχνουν τα «μερομήνια» οίκων και επενδυτικών τραπεζών για την ελληνική οικονομία το 2023

Επιπλέον, στη λήψη της απόφασης για την επενδυτική βαθμίδα προσμετράται θετικά για τη χώρα η έξοδος από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, η προωρη αποπληρωμή των δανείων προς το ΔΝΤ, αλλά και η για πρώτη φορά νωρίτερα αποπληρωμή δανείων ύψους 2,7 δισ. ευρώ που οφείλει στις χώρες της ευρωζώνης από το πρώτο μνημόνιο, (που αναμένεται να ολοκληρωθεί το προσεχές διάστημα), αλλά και το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει διασφαλίσει την αποπληρωμή του χρέους έως και το 2030, άρα δεν κινδυνεύει από πιστωτικό γεγονός.

Ποιος θα σημάνει την... έναρξη

H επενδυτική βαθμίδα αναμένεται από την κίνηση που θα κάνει ένας από τους δύο οίκους που έχουν αποδώσει στην Ελλάδα την υψηλότερη βαθμολογία, ήτοι Standard & Poor's και DBRS.
Μάλιστα, στο επενδυτικό περιβάλλον αναμένεται ο καναδικός οίκος DBRS να κάνει την αρχή και να ακολουθεί ο αμερικανικός οίκος Standard and Poor’s αλλάζοντας τις προοπτικές, για το σύνολο της οικονομίας, καθώς η πιστοληπτική ικανότητα του δημοσίου θα αναβαθμίσει το αξιόχρεο και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Η Ελλάδα βαθμολογείται από τους κορυφαίους οίκους αξιολόγησης τους κόσμου ως ως εξής:

1. Fitch: Η Fitch βαθμολογεί την Ελλάδα σε «ΒΒ» με «θετικές προοπτικές», ήτοι απαιτούνται δύο διαδοχικές αναβαθμίσεις μέσα στους επόμενους μήνες για να επιστρέψει η Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα.
   
2. Standard and Poor’s: Η Standard and Poor’s βαθμολογεί την Ελλάδα με «ΒΒ+» με «σταθερές προοπτικές», ήτοι απαιτείται μια αναβάθμιση στην σχετική κλίμακα, ώστε η χώρα μας να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα.
   
3. Moody’s: Ο αμερικανικός οίκος Moody’s βαθμολογεί την Ελλάδα με την χαμηλότερη κλίμακα, με «Ba3» και «σταθερές προοπτικές». Συνεπώς, η απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας από την Moody’s είναι η πιο δύσκολη μεταξύ των υπόλοιπων πιστοληπτικών οίκων.
   
4. DBRS / DBRS Morningstar: O καναδικός οίκος DBRS βαθμολογεί την Ελλάδα με «BB (high)» με «σταθερές προοπτικές» σε μία κλίμακα που είναι αντίστοιχη με αξιολόγηση «ΒΒ+» των άλλων οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης. Στην ουσία μόλις ένα σκαλοπάτι μακριά από την επενδυτική βαθμίδα.
   

Οι αξιολογήσεις του 2023

Η πρώτη αξιολόγηση του 2023 θα πραγματοποιηθεί στις 14 Ιανουαρίου από τον οίκο Fitch. Ο οίκος έχει προγραμματίσει άλλες δύο αξιολογήσεις για την ελληνική οικονομία, στις 9 Ιουνίου και 1η Δεκεμβρίου.
Θα ακολουθήσει ο καναδικός οίκος DBRS στις 10 Μαρτίου, με τη δεύτερη αξιολόγηση να έχει προγραμματιστεί στις 8 Σεπτεμβρίου. Η Moodys έρχεται με τη δική της αξιολόγηση στις 17 Μαρτίου, ενώ ολοκληρώνει τις αξιολογήσεις της στις 15 Σεπτεμβρίου. Η Standard and Poor’s, στην οποία στηρίζει πολλά το οικονομικό επιτελείο δεν έχει ακόμα ανακοινώσει το ημερολόγιο των αξιολογήσεων της.

►Διαβάστε και: Τράπεζες: Αισιοδοξία για την επόμενη χρονιά παρά τις πολλαπλές προκλήσεις

Αξίζει να σημειωθεί πως ο γερμανικός οίκος αξιολόγησης Scope Rating έγινε ο πρώτος οίκος αξιολόγησης πριν από λίγο καιρό που αναβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας σε «ΒΒ+», ήτοι ένα επίπεδο χαμηλότερα από την επενδυτική βαθμίδα.
Όπως επισημαίνει o γερμανικός οίκος, η ενισχυμένη ευρωπαϊκή θεσμική στήριξη προς την Ελλάδα - μια εξέλιξη που αναμένει να διαρκέσει πέραν των σημερινών κρίσεων - μπορεί να συνηγορήσει υπέρ της διαβάθμισης σε «ΒΒΒ», εάν η εν λόγω θεσμική στήριξη προς την Ελλάδα διατηρηθεί μετά τις εκλογές του επόμενου έτους και μετά την κρίση της πανδημίας του κορονοϊού.
Ωστόσο είναι ο μοναδικός Ευρωπαϊκός οίκος αξιολόγησης ο οποίος δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και δεν έχει ιδιαίτερα μεγάλη επιρροή στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές ως σήμερα.

Τι θα σημάνει για τα ομόλογα

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα οδηγήσει την ΕΚΤ να κάνει τα ελληνικά ομόλογα αποδεκτά ως εγγυήσεις από τις τράπεζες, λίγο κάτω από την πραγματική τιμή τους και όχι με την έκπτωση του 40% που επιβάλλει σήμερα, ενώ η εξέλιξη αυτή θα έχει πολλαπλασιαστική θετική επίδραση στο σύνολο της οικονομίας και τις επενδύσεις.
Εκτιμάται ότι θα δοθεί η δυνατότητα σε τεράστια διεθνή κεφάλαια να επενδύσουν στη χώρα, μια και το καταστατικό τους επιτρέπει να τοποθετούνται μόνο σε χώρες που διαθέτουν επενδυτική βαθμίδα.